Hành trang tinh thần giúp người trẻ gìn giữ bản sắc, tự hào là người con đất Việt

Trên dải đất hình chữ S của chúng ta, có 54 dân tộc anh em cùng chung sống. Từ người Kinh chiếm hơn 85% dân số cư trú trải rộng trên cả nước; đến người Tày, Thái, Mường, Dao... tập trung ở miền núi và trung du phía Bắc; người Ê Đê, Gia Glai, Cơ Ho... ở khu vực Tây Nguyên; người Chăm, Hoa, Khmer... ở các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ. Mỗi dân tộc sở hữu một bản sắc văn hóa riêng thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, tập quán, phương thức sản xuất, loại hình nghệ thuật, đặc trưng ẩm thực.

Với Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam, mời các bạn ghé thăm và cảm nhận những sắc thái độc đáo, riêng biệt của 54 dân tộc Việt Nam thể hiện trong từng bản làng, nhà ở, món ăn, lễ hội; cùng ngắm nhìn những bộ trang phục truyền thống với hoa văn đặc trưng, hay hiểu hơn về những phong tục tập quán của mỗi tộc người đã được gìn giữ; lưu truyền từ ngàn xưa qua các thế hệ. Tất cả được truyền tải bằng thông tin chắt lọc, cô đọng, thể hiện thông qua hình ảnh gần gũi, nhiều màu sắc, dẫn dắt bạn trên hành trình tìm về nguồn cội.

Là những người anh em chung một ngôi nhà, 54 dân tộc có quan hệ mật thiết và có sự giao thoa ngôn ngữ, giao lưu văn hóa qua lại lẫn nhau. Bạn có biết món thắng cố là từ người Mông, Tày, Thái trên vùng rẻo cao biên giới phía Bắc, món bò một nắng muối kiến vàng là đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số khu vực Trường Sơn - Tây Nguyên, món phá lấu, lạp xưởng, hay bánh pía là đặc sản của người Hoa? Bạn đã từng ghé thăm Dinh Vua Mèo, nhà rông của người Ba Na, chùa Khmer, tháp Chăm? Bạn đã từng được đọc trường ca “Đẻ đất đẻ nước” của người Mường, trang sử thi hùng tráng Đam San, Xinh Nhã của đồng bào Ê Đê? Bạn cũng đã từng mê mẩn điệu xòe của đồng bào Thái, đắm mình trong âm thanh trầm bổng từ lễ hội cồng chiêng của các dân tộc Tây Nguyên?

Mỗi trang sách sẽ làm bạn ngỡ ngàng đến thán phục trước đời sống văn hóa, tinh thần đa dạng, phong phú của đại gia đình Việt Nam. Từ những khu chợ đặc biệt của các dân tộc: dân tộc H’Mông, Dao với chợ phiên Bắc Hà; dân tộc Kinh với chợ nổi miền Tây Nam Bộ, chợ ven biển miền Trung. Đến đa dạng trong ẩm thực, những món ăn nổi tiếng: thắng cố, mèn mén của người Mông; thịt treo gác bếp, thịt lợn muối chua của người Dao; cơm lam của người Tày; cơm tấm, phở, bánh mì của người Kinh; hay bánh chưng, bánh giầy của người Thổ. Nét đẹp đặc sắc từ trong các lễ hội, trò chơi dân gian: chơi đánh đu của người Chứt; đua ghe Ngo, đua bò bảy núi của người Khmer; vũ điệu lúa mới của người Mạ; nhảy sạp của người Chơ Ro. Còn nhiều, rất nhiều những nét văn hóa đặc trưng được thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, tập quán và loại hình nghệ thuật.

Những hoa văn độc đáo ghép nên bức tranh văn hóa sinh động đầy màu sắc, đắp bồi lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc cho mỗi người con sinh ra và lớn lên trên mảnh đất hình chữ S này. Dù ở nơi nào, từ đồng bằng trù phú hay đồi núi xa xôi, từ cực Bắc Lũng Cú đến cực Nam Đất Mũi Cà Mau, bạn và tôi, dù dân tộc có thể khác nhau, song tất cả đều gọi chung hai tiếng đồng bào, mang trái tim của người con đất Việt.

Trong thời đại hội nhập sôi động, điều gì sẽ neo giữ, nối kết người trẻ với cội nguồn? Câu trả lời nằm ở “bản sắc dân tộc”, vừa là di sản của ông cha, vừa là nguồn năng lượng để thế hệ hôm nay và mai sau tự tin vào chính mình. Cũng trong thời đại mới này, để đất nước vươn tầm, không ngừng lớn mạnh thì sự gắn kết, đoàn kết giữa các dân tộc anh em chính là nguồn sức mạnh lớn lao nhất. Với tinh thần ấy, cuốn sách Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam hi vọng góp phần “nối vòng tay lớn”, khơi gợi hứng thú để độc giả tìm hiểu thêm những nét văn hóa đa dạng cũng như đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc đang sinh sống trên đất nước chúng ta. Nhà xuất bản Kim Đồng mong muốn, cuốn sách này sẽ trở thành hành trang tinh thần quý giá, giúp người trẻ Việt Nam tự hào về bản sắc dân tộc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương và bước ra thế giới với tâm thế tự hào là người con đất Việt.

Mỗi dân tộc sở hữu một bản sắc văn hóa riêng, là những mảnh ghép quan trọng để tạo nên bức tranh chung rực rỡ sắc màu Việt Nam. Bạn và tôi, dù dân tộc có thể khác, vẫn là những người con chung của ngôi nhà Việt Nam, cùng chung tiếng gọi đồng bào và cùng mang trong tim niềm tự hào bản sắc Việt. Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam tự hào mang đến cho độc giả một kho tàng văn hóa sống động của 54 dân tộc anh em; là nguồn tài liệu quý giá phục vụ cho học tập, nghiên cứu, giảng dạy, giúp thế hệ hôm nay và mai sau thêm hiểu, thêm yêu và tự hào về nguồn cội của mình.

Trước Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam, tác giả Mai Chi và họa sĩ Hồ Quốc Cường đã có những cuốn sách được độc giả yêu thích như Đất nước gấm hoa - Atlas Việt Nam (2022) và Theo bước thời gian: Các công trình tiêu biểu của Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh (2025), đều do NXB Kim Đồng ấn hành.