Cần thiết lập khung pháp lý linh hoạt cho các mô hình kinh doanh số mới
(PNTĐ) - Thảo luận tại Hội trường ngày 17/6, một số đại biểu Quốc hội đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy ba động lực tăng trưởng mới: Khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Trong đó, Chính phủ cần sớm ban hành Chương trình hành động quốc gia về phát triển kinh tế số.
Cần có những giải pháp căn cơ, mang tầm chiến lược dài hạn để giảm thiểu những cú sốc từ bên ngoài
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP Hồ Chí Minh) cho biết, mặc dù bối cảnh quốc tế không thuận lợi nhưng nước ta vẫn đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu về kinh tế - xã hội. Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, đặc biệt là kiểm soát tỷ lệ lạm phát dưới 4% trong 10 năm liên tiếp. Nước ta đã bảo đảm được các cân đối lớn của nền kinh tế, nhất là xuất siêu liên tục từ năm 2016 cho đến nay; thu nhập bình quân đầu người của nước ta hiện nay tiệm cận mức thu nhập trung bình cao. Các chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng hai bậc. Chỉ số về thương hiệu tăng một bậc và gần đây nhất là chỉ số hạnh phúc của đất nước ta tăng 8 bậc, hạng 46/143.
Theo đại biểu, trong gần 40 năm đổi mới, đất nước ta tăng trưởng liên tục, trong đó, tăng trưởng cao nhất là năm 1995 với mức trên 9,5%. Tuy nhiên, cũng trong khoảng thời gian đó, đất nước ta đã có vài lần bị tác động bởi những cú sốc từ bên ngoài như: Khủng hoảng tài chính tiền tệ Đông Nam Á năm 1997; khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế thế giới năm 2008 và chiến tranh thương mại Mỹ - Trung năm 2018.
Để đất nước có thể tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn mới, đại biểu cho rằng cần có những giải pháp căn cơ, mang tầm chiến lược dài hạn để giảm thiểu những cú sốc từ bên ngoài.
Theo đại biểu, cần phải kiên trì ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nhân lực; cơ cấu lại ba động lực truyền thống gồm xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng; có chính sách mới nhằm khơi thông ba động lực tăng trưởng mới gồm khoa học- công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát huy động lực về không gian phát triển mới từ Nghị quyết của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.
Đồng thời, cần quan tâm hơn nữa tới phát huy tối đa tiềm năng và lợi thế của đất nước trong ba lĩnh vực: nông nghiệp, kinh tế biển và tài chính - ngân hàng.
Mở rộng trục dữ liệu quốc gia, kết nối liên thông giữa các bộ, ngành, địa phương
Theo đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh), trong bối cảnh Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, việc thực hiện chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn và đổi mới sáng tạo không chỉ là nghĩa vụ còn là cơ hội lớn để chuyển đổi mô hình tăng trưởng.
Đại biểu đề nghị bổ sung một số chính sách như: Ưu đãi thuế, tín dụng và đất đai cho doanh nghiệp thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn, năng lượng tái tạo, sản xuất sạch và tiết kiệm tài nguyên; khuyến khích phát triển thị trường tài chính xanh, thí điểm phát hành trái phiếu xanh doanh nghiệp và địa phương; xây dựng khung pháp lý cho áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đối với đổi mới sáng tạo để Việt Nam trở thành trung tâm thí điểm công nghệ mới trong khu vực Đông Nam Á.
Về phát triển kinh tế số, hạ tầng số và dữ liệu mở như nền tảng phát triển mới, đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng, để đạt được tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên số, kinh tế số phải trở thành một trụ cột chiến lược, không chỉ là ngành kinh tế đơn lẻ. Vì vậy, đề nghị Chính phủ sớm ban hành Chương trình hành động quốc gia về phát triển kinh tế số đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045, với mục tiêu đưa tỷ trọng kinh tế số đạt ít nhất 25% GDP vào năm 2030 và 35% vào năm 2045.
Đại biểu đề nghị, Chính phủ cần ưu tiên triển khai một số nội dung trọng tâm như: Thiết lập Hạ tầng số quốc gia đồng bộ, tốc độ cao, bảo đảm mỗi người dân có một danh tính số, mỗi doanh nghiệp có một mã số hoạt động liên thông; mở rộng trục dữ liệu quốc gia, kết nối liên thông giữa các bộ, ngành, địa phương; ban hành quy định cụ thể về khai thác, chia sẻ, tái sử dụng và bảo mật dữ liệu công; khuyến khích đầu tư phát triển các nền tảng công nghệ Make in Vietnam, thương mại điện tử xuyên biên giới, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hành chính công, y tế, giáo dục, tài chính – ngân hàng.
Đồng thời, cần thiết lập khung pháp lý linh hoạt cho các mô hình kinh doanh số mới như sàn giao dịch số, ngân hàng số, tài sản ảo, token hóa tài sản, đồng thời kiểm soát rủi ro về bảo vệ người tiêu dùng và an ninh mạng.
