Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam: Cầu nối đưa áo dài, văn hóa Việt Nam vươn ra thế giới
(PNTĐ) - Sáng 9/8, Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam trang trọng tổ chức chương trình nghệ thuật kết hợp trình diễn áo dài đặc sắc tại Nhà hát Lớn. Sự kiện nhằm chào mừng thành công của Đại hội lần thứ nhất Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam (nhiệm kỳ I 2025 - 2030) và chứng kiến Lễ ra mắt Ban chấp hành Hiệp hội - tổ chức xã hội, nghề nghiệp mang bản sắc riêng, có sứ mệnh gìn giữ, phát huy, tôn vinh, lan tỏa giá trị văn hóa của tà áo dài Việt Nam.
Phát biểu tại buổi ra mắt, TS Đặng Thị Bích Liên - Chủ tịch Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam bộc bạch: Áo dài - hai tiếng giản dị mà đầy thiêng liêng - không chỉ là một trang phục truyền thống, mà còn là kết tinh của lịch sử, tinh thần, thẩm mỹ và giá trị Việt Nam.
Áo dài không chỉ xuất hiện tại các sự kiện văn hóa, nghệ thuật trong nước mà còn vượt ra khỏi biên giới Việt Nam, hiện diện ở các tuần lễ thời trang quốc tế, các đấu trường nhan sắc danh giá, các sự kiện văn hóa lớn ở nước ngoài. Áo dài trở thành “đại sứ văn hóa”, “sứ giả hòa bình” đưa văn hóa Việt Nam ra với thế giới.
Trong bối cảnh các quốc gia đang khát khao tìm về những giá trị bền vững, những giá trị bản sắc và cộng đồng, thì áo dài Việt Nam chính là một lời chào văn hóa dịu dàng nhưng sâu sắc, một minh chứng cho sức sống trường tồn của bản sắc Việt Nam.
Trong đời sống đương đại, áo dài vừa mang đậm giá trị truyền thống, vừa không ngừng được sáng tạo, làm mới, hội nhập năng động với thời đại toàn cầu hóa. Chính vì vậy, việc ra đời Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam là một bước đi tất yếu, nhằm kết nối những trái tim yêu áo dài, những bàn tay sáng tạo, những khối óc nghiên cứu, để cùng nhau gìn giữ, phát huy và lan tỏa vẻ đẹp của áo dài như một di sản sống động trong dòng chảy hiện đại.
Bên cạnh đó, Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam không chỉ là nơi quy tụ các nghệ nhân, nhà thiết kế, các nhà hoạt động văn hóa - xã hội, các nhà nghiên cứu lịch sử, mỹ thuật, văn hóa… mà còn hướng đến xây dựng một không gian rộng mở cho cộng đồng - nơi mọi người dân Việt Nam đều có thể tham gia gìn giữ và tôn vinh áo dài như một phần trong bản sắc dân tộc của chính mình.
Chúng ta đang sống trong một thời đại đầy biến động, hội nhập và cạnh tranh. Vì thế, chúng ta cần một chiến lược lâu dài và đồng bộ để áo dài không chỉ dừng lại ở biểu tượng ký ức hay hình ảnh lễ hội, mà thực sự trở thành một phần trong đời sống đương đại, sống động, sáng tạo và gần gũi.
Để thực hiện nhiệm vụ đó, TS Liên cho hay, trong thời gian tới, Hiệp hội sẽ tập trung thực hiện 5 nhiệm vụ trong tâm. Một là, nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật của áo dài Việt Nam qua từng giai đoạn phát triển, từ truyền thống đến hiện đại, từ cung đình đến đời sống thường nhật. Thành lập các Trung tâm, Viện nghiên cứu, triển khai các Đề án, Dự án, tổ chức các Hội thảo, tọa đàm, diễn đàn về văn hóa áo dài Việt Nam.
Hai là, tổ chức các hoạt động quảng bá, tôn vinh và lan tỏa giá trị của áo dài Việt Nam ra cộng đồng quốc tế, thông qua các chương trình giao lưu văn hóa, biểu diễn nghệ thuật, các cuộc thi thiết kế, tuần lễ thời trang áo dài ở trong và ngoài nước.
Ba là, kết nối các lực lượng sáng tạo - từ nghệ nhân, nhà thiết kế, người mẫu đến thợ may, nhà sản xuất, nhà nghiên cứu, giới truyền thông - để hình thành một “hệ sinh thái văn hóa sáng tạo” gắn với áo dài.
Bốn là, tư vấn, tham mưu, kiến nghị với các cơ quan quản lý nhà nước trong việc xây dựng chính sách hỗ trợ, tôn vinh và gìn giữ giá trị văn hóa của áo dài dân tộc, đặc biệt là trong giáo dục, truyền thông, ngoại giao văn hóa và phát triển kinh tế sáng tạo.
Năm là, xây dựng cơ sở dữ liệu, các bộ sưu tập, kho tư liệu về áo dài, góp phần phục vụ nghiên cứu và giáo dục di sản văn hóa áo dài cho các thế hệ mai sau.
Trong khuông khổ chương trình, tai buổi ra mắt Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam đã có thực hiện ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với nhiều đối tác, trong đó có Hiệp hội Phát triển Công nghiệp Văn hóa Việt Nam. “Tôi muốn chia sẻ góc nhìn về việc quảng bá áo dài gắn với phát triển công nghiệp văn hóa: Áo dài không chỉ là trang phục mà đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể, chứa đựng các nét đẹp truyền thống và đồng thời có khả năng thu hút, làm giàu cho địa phương, phát triển du lịch. Ví dụ như thông qua những bộ áo dài có in họa tiết di tích lịch sử trên thân, tà áo dài... đó là cách biến áo dài thành phương tiện quảng bá di sản” - TS Liên nói.
Bà cũng bật mí rằng Hiệp hội sẽ có nhiều hoạt động nghiên cứu chuyên sâu, định hướng sáng tạo nhưng không triệt tiêu tính truyền thống. Áo dài ngày nay rất đa dạng, phong phú và sáng tạo; đó là nét văn hóa cốt cách riêng của dân tộc. Chúng ta cần gìn giữ cái khác biệt đó, đồng thời khuyến khích sáng tạo hợp thời.
Đặc biệt, TS Liên cũng cho biết, Hiệp hội sẽ đẩy mạnh liên kết giữa công nghiệp văn hóa và công nghệ: Thu hút nữ doanh nhân, hỗ trợ nhà thiết kế, các doanh nghiệp sản xuất, nghệ nhân làm lụa, tơ tằm, dệt may truyền thống... Tất cả đều là chuỗi giá trị của công nghiệp sáng tạo. Ví dụ, chúng tôi có ý tưởng phối hợp với các khu di tích quốc gia và cơ quan, để có một ngày mặc áo dài theo quy định, mời nhà tài trợ và nhà thiết kế địa phương thực hiện, nhằm giới thiệu văn hóa, quảng bá du lịch và tạo thu nhập cho nghệ nhân.
Ban lãnh đạo Hiệp hội sẽ họp để cụ thể hóa phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ tới; giao cho các bộ phận nghiên cứu, đề xuất và triển khai. Tinh thần là làm việc chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước và các đối tác để công việc có hiệu quả thực chất.
Là một thành viên của Hiệp hội, nhà thiết kế Đỗ Trịnh Hoài Nam bày tỏ vui mừng: Là một nhà thiết kế, tôi thấy khi có Hiệp hội đứng sau, cơ hội cho các nhà thiết kế Việt Nam ra quốc tế sẽ khác hẳn, đặc biệt có vị thế khi tham gia các chương trình tuần lễ thời trang, đưa nhà thiết kế Việt Nam tới các sự kiện lớn, hoặc hợp tác, mời nhà thiết kế quốc tế đến Việt Nam. Bên cạnh đó, việc thành lập Hiệp hội văn hóa áo dài Việt Nam cũng là cơ hội lớn để Hà Nội và TP HCM tiến tới trở thành các “kinh đô thời trang” có tầm khu vực và quốc tế.
